«جایزه ملی جوانی جمعیت» به عنوان نخستین رویداد علمی، فرهنگی و اجتماعی ملی در حوزه جمعیت کشور شناخته می‌شود. این رویداد برابر اجرای اصل «یکصد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی» به پیوست قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در جلسه مورخ 24/ 7/1400 کمیسیون مشترک طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده مجلس شورای اسلامی مطابق اصل هشتاد و پنجم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب و پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت 7 سال، در تاریخ 10/ ۸/ 1400 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
ماده 19 نسبت به تدوین شاخص‌های «جایزه ملی جوانی جمعیت» این قانون، ستاد ملی جمعیت را مکلف می‌کند تا به منظور اهدای سالانه ارزیابی و سنجش به تفکیک بخش‌های خانواده، رسانه، سازمان‌های مردم نهاد، دستگاه‌های اجرائی، شرکت‌ها و مؤسسات خصوصی، مدیران، نخبگان اقدام نموده و بر اساس گزارش ارائه شده از نهادهای ذیربط مبنی بر اثر بخشی بر رشد ازدواج و فرزندآوری در جامعه مخاطب نسبت به اعطای جایزه ملی اقدام نماید.